|
Expanded cinema - termin Gena Youngblooda pochodzący z 1970 roku służył nie tylko nazwaniu nowych eksperymentujących z językiem filmowym działań artystycznych. Pojęcie kina synestetycznego, łączącego wrażliwość estetyczną z innowacją technologiczną służyło nazwaniu zjawisk przekształceń w sztuce zrodzonych przez wniknięcie w nią nowych narzędzi oraz określeniu rozpoznawania procesu percepcji.
Medium nowego kina (wychodzącej poza ograniczenia gatunku i czerpiącej z nowych rozwiązań zapowiedzi technologicznego i estetycznego poszerzenia sztuki współczesnej) tworzyło, zdaniem Youngblooda, język właściwy postindustrialnemu, postliterackiemu, postmasowemu środowisku, z jego wielowymiarową, symulacyjno-zmysłową siecią informacji.
EXPANDED CITY - formuła poszerzonego medium obejmuje poszerzenie środowiska, którego metaforą stało się miasto.
Co wnosi do tej wspólnej przestrzeni wymiany i komunikacji sztuka nowych mediów? Jest jedynie komentarzem czy proponuje nowe rozwiązania? Jak definiuje przestrzeń odkrywając jej nowe wymiary? W jaki sposób kształtują miasto jego nowe agory, zaprogramowane i pozwalające się programować?
Jak współczesna sztuka wpływa na ideę, substancję i obraz miasta?
Expanded cinema – Gene Youngblood's term from 1970 – was coined as a name for new forms of artistic experimentation with the language of film. But the term's underlying concept of synesthetic cinema combining esthetic sensitivity with technological innovation is also relevant to transformations in art arising from the infusion of new tools and the exploration of new views of perception.
According to Youngblood, the new cinema medium – expanding beyond the limitations of the genre and foreshadowing the technological and esthetic diversification of contemporary art – became the most appropriate language for the post-industrial, post-literate, post-mass environment with its multi-dimensional simulsensory network of information sources.
The Expanded City extends the concept of expanded media: The city becomes a metaphor for shared space for exchange and communication, expanding and diversifying through new technologies.
What does new media art contribute to this shared communication space? Is it mere commentary or does it offer new solutions? How does it define that space by exploring its dimensions? How is the city shaped by the appearance of new programmed and programmable agoras? How does contemporary art influence the concept, the substance and the image of a city?
|
7 maja 2009, 11:00-14:00
Ewa Rewers
Związki XX i XXI–wiecznych miast z kinem, sztukami wizualnymi, nowymi technologiami są tak gęste, że próby „wyplątania” miasta z globalnej intermedialnej sieci, w nostalgicznym zwrocie ku naturze, ku miejskiej agorze, niezapośredniczonej wspólnocie doświadczeń, prowadzą z reguły do zacieśnienia i udoskonalenia sieci. Technologiczna, postromantyczna, dystopijna wizja miejskości wytwarzana jest jednak przede wszystkim przez wideosferę, przez technologie medialne podsuwające globalnemu widzowi coraz doskonalsze obrazy miejskiej katastrofy. Połączenie mas, mediów i terroryzmu w XXI w., pisał Jean Baudrillard, stawia naszą rozszerzającą się, ekspansywną cywilizację w realnej bliskości implozji. Z drugiej jednak strony, Expanded City jako idea filozoficzna i technologiczna zmusza nas do przeformułowania wyobrażenia o współczesnej miejskości. Tak jak koncepcja Expanded Cinema wprowadziła do języka kina nowe pojęcia odbierając jednocześnie pierwszeństwo starym, takim jak fikcja, dramaturgia i realizm, tak niektóre pojęcia z języka studiów miejskich wyprzeć może koncepcja Expanded City. Przeciwstawiona urban sprawl, rozpięta między produkcją coraz doskonalszych narzędzi obserwacji i kontroli oraz narzędzi komunikacji wykorzystywanych przez miejskich aktywistów, jest nadal przede wszystkim przestrzenią Prof. dr hab. Ewa Rewers, filozof i teoretyk kultury, kierownik Zakładu Kultury Miasta w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zajmuje się problemami współczesnych przestrzeni kulturowych – głównie miejskich. Autorka m.in. książek: Społeczna świadomość językowo-artystyczna, Język i przestrzeń w poststrukturalistycznej filozofii kultury, Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta. Sekretarz naukowy Prezydium Komitetu Nauk o Kulturze PAN, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego . Joachim Sauter
Oddziaływanie nowych mediów na architekturę i przestrzeń publiczną. Prezentacja projektów studentów z berlińskiego Universität der Künste i projektów ART+COM. Joachim Sauter od wczesnych lat ’80 zajmuje się sztuką mediów i designem, eksperymentując nad wykorzystaniem technologii cyfrowych w celu wyrażenia treści, formy i narracji. W 1988, wraz z innymi artystami, designerami i naukowcami, zakłada ART+COM. Ich celem są praktyczne badania nad tym obiecującym medium w domenie sztuki i designu. W tym interdyscyplinarnym środowisku pracuje do tej pory. Uczestniczył w wielu wystawach (swoje prace pokazywał miedzy innymi na festiwalu Ars Od 1991 wykłada sztukę nowych mediów i design na Uniwersytecie Sztuk w Berlinie i od 2001 jest wykładowcą na UCLA w Los Angeles. www.artcom.de Grzegorz Piątek + Jarosław Trybuś
Gdy na początku 2008 roku przygotowywaliśmy na XI Biennale Architektury wystawę Hotel Polonia. Budynków życie po życiu, nikt nie mógł przypuszczać jakie przewartościowania dokonają się w ciągu kilkunastu miesięcy. Niektóre z naszych ironicznych prognoz spełniły się, udowadniając kruchość fundamentów współczesnej architektury. Jesteśmy świadkami zmierzchu gwiazd, kasowania spektakularnych i spekulacyjnych projektów, zaskakujących zmian funkcji budynków i przestrzeni publicznych. Nie występujemy jednak w roli proroków. Przeciwnie, krytykujemy futurologię jako taką. Stąd wezwanie do zaakceptowania niepewności. Od czasów Witruwiusza architektura była depozytariuszką trwałości, ale dziś trwałość staje się ułomnością. Nauka, sztuka, technologia dążą ku mobilności, elastyczności, miniaturyzacji, wirtualizacji, dematerializacji. Architektura tymczasem, skrępowana ego architektów i inwestorów oraz wciąż żywym postulatem trwałości, wydaje się coraz bardziej ociężała. Rości sobie groteskową pretensję do wieczności w czasach błyskawicznych przepływów informacji i kapitału, które mogą w okamgnieniu zachwiać światowym porządkiem. Przed stu laty architektura zrzuciła kostium dekoracji. Może czas zrzucić pozory trwałości, która jest ułudą i balastem? Po co tworzyć twardą architekturę w miękkim świecie nietrwałości? Jeśli nie trwałość, to co? Lekcje od nomadów i budowniczych slumsów? Żywy i półżywy budulec? Szybkie budowanie i burzenie? Ucieczka w wirtualność? Jarosław Trybuś (1976), historyk sztuki, krytyk architektury, absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, zajmuje się problemem architektury niezrealizowanej (autorskie cykle wykładów, w przygotowaniu praca doktorska i książka Warszawa niezaistniała. Niezrealizowane projekty dla Warszawy w 20-leciu międzywojennym oraz wystawa o niezrealizowanej architekturze sakralnej). Pracownik Instytutu Stefana Starzyńskiego oraz współpracownik magazynów architektonicznych i kulturalnych. Współautor m.in. Przewodnika po warszawskich blokowiskach (wydanie planowane na 2009), Atlasu architektury Poznania (2008), alternatywnego przewodnika po Warszawie Notes from Warsaw (2007), Od Zamku do Browaru. O architekturze Poznania ostatnich stu lat (2005). Grzegorz Piątek (1980), krytyk architektury, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, od 2005 redaktor w miesięczniku „Architektura-Murator”, autor artykułów o architekturze, designie i mieście.
8 maja 2009, 11:00-14:00
Minna Tarkka
Wykład odnosi się do zagadnień demokracji mediów, lokalności i dostępności w dziedzinie sztuki mediów – tradycji, którą podsumować można hasłem „sztuka i powszechna dostępność”. W latach 60. artyści wideo wyobrazili sobie sytuację, w której wszyscy mogliby nadawać na żywo poprzez sieć telewizji kablowych. Niektóre z ówczesnych artystycznych inicjatyw zajmujących się powszechną dostępnością, np. Paper Tiger Television są aktywne do dziś. Od lat 90. tworzeniem platform dla mediów tworzonych przez lokalne i rozproszone grupy zajmują się również artyści i aktywiści sieciowi., np. duńska grupa Superchannel.org, Nowe technologie, takie jak media społeczne i media mobilne, nadają tym tradycjom nowy kontekst. Obecne środowisko miejskie z powodzeniem pojmować można jako przestrzeń Hertza, w której kanały i pasma medialnych częstotliwości dodają kolejny wymiar do istniejącego układu publicznych i prywatnych przestrzeni. Media lokacyjne i miejskie ekrany stanowią przykłady reakcji artystów na te socjotechniczne uwarunkowania. W takiej tradycji sztuki i dostępu publicznego pojawiają się kwestie wymagające refleksji i analizy. W jaki sposób lokalność reprezentowana jest w globalnej sieci? W jaki sposób artyści powinni podchodzić do pracy z technologiami i społecznościami? Jaka pozostaje przestrzeń manewru wobec komercji i instrumentalizacji? Odniesieniem do tych zagadnień poprzez Minna Tarkka jest badaczką, producentką, krytyczką i wykładowczynią sztuki mediów i designu. Jest współzałożycielką i dyrektorką powołanego w 2000 r. m-cult, centrum kultury nowych mediów w Helsinkach. Zajmuje się kulturowymi i społecznymi zagadnieniami nowych mediów i technologii, w szczególności kwestią uczestnictwa, mediami partycypacyjnymi i polityką mediów. Prowadziła badania w National Consumer Research Centre w ramach projektu Users as collaborators w latach 2002-2003, koncentrując się na praktykach w kulturze nowych mediów. Jako dyrektorka m-cult odpowiadała za rozwój i koordynację wielu projektów badawczych, w tym Urban Spaces and Experience Design (Finnish Academy i Arts Council of Finland 2005-07), ostatnio tworzy również modele współprodukcji dla miejskiej stacji telewizyjnej M2HZ. www.m-cult.org www.m2hz.net Edwin Bendyk
Miasto, przestrzeń antropologiczna którą wypełniają tworzące gęstą sieć strumienie komunikacji. Ciała, myśli i symbole przemieszczają się, zderzają, odbijają od siebie, łączą w większe całości, dzielą na wrogie fragmenty, walczą. Po prostu życie pulsujące we wszystkich wymiarach społecznej przestrzeni. Miasto Sympatyczne, lub inaczej miasto współczujące żyje wraz ze swoimi mieszkańcami, żyje ich inteligencją i dostosowuje swą strukturę do komunikacyjnych potrzeb miejskich kolektywów. Miasto Sympatyczne wsłuchuje się w treść i strukturę wielowymiarowej społecznej komunikacji wykorzystując do tego dostępne kody i techniki. Analiza sygnałów z sieci komórkowych może dostarczyć fascynujących obrazów przemieszczania się miejskich tłumów, co doskonale ilustruje aplikacja UrbanMobs. Uliczne kamery mogą służyć inwigilacji, lecz także dostarczać wiedzy o strukturze społecznego ruchu i jednocześnie mogą stymulować społeczną mobilizację przeciwko ingerencji władzy. Miasto Sympatyczne to jednocześnie proces i projekt wzajemnego, dynamicznego dopasowywania się przestrzeni miejskiej i przestrzeni społecznej. Edwin Bendyk (ur. 1965), publicysta (tygodnik „Polityka”), pisarz – autor książek Zatruta studnia. Rzecz o władzy i wolności i Antymatrix. Człowiek w labiryncie sieci, nauczyciel akademicki – wykłada w Collegium Civitas i Centrum Nauk Społecznych PAN. Członek Panelu Głównego Narodowego Programu Foresight Polska 2020. Prowadzi blogi „Antymatrix” oraz „Makroskop”. Obecnie pracuje nad książką Miłość, wojna, rewolucja. Publikuje także w „Krytyce Politycznej”, „Przeglądzie Politycznym”, „Piktogramie”. bendyk.blog.polityka.pl Stephen Kovats
Pragnienie przeniesienia ekspresji artystycznej w przestrzeń miejską – z jej medialnymi i interaktywnymi fasadami, wielkoformatowymi projekcjami, symulacjami sieci społecznościowych – błyskawicznie uczyniły z miasta jedną z głównych platform sztuki cyfrowej. Chociaż przestrzeń publiczną rozumieć można jako nowy teren ekspansji i rozwoju sztuki cyfrowej, rywalizacja o przestrzeń ekspresji redukuje architektoniczną obecność miasta do poziomu komercji i użyteczności. Pojawia się zatem poetycko ulotna przestrzeń między reklamą a autonomicznością, w której obecnie definiowane, dyskutowane i badane są zasady interakcji, interwencji i otwartej ekspresji. Sztuka cyfrowa, elektroniczna i sieciowa, być może bardziej niż kiedykolwiek, musi wykorzystać tę sytuację, wypowiadając się głośniej i bardziej radykalnie na temat utrzymania cyfrowej powszechnej dostępności przestrzeni, zanim owa wolna przestrzeń wiążąca naszą percepcję z miejską interakcją zostanie utracona. Stephen Kovats jest dyrektorem artystycznym Transmediale, berlińskiego festiwalu sztuki i kultury cyfrowej. Badacz mediów i architekt. Uprzednio dyrektor programowy w V2_Insititute for the Unstable Media w Rotterdamie i inicjator Electronic Media Interpretation Studio Fundacji Bauhaus Dessau. Przedmiotem jego badań są dynamiczne relacje pomiędzy medialną, polityczną i elektroniczną przestrzenią. Jego międzynarodowe interdyscyplinarne projekty, takie jak Ostranienie Electronic Media Forum, warsztaty Archi-tonomy, European Media Art Picnic, czy ostatnie edycje festiwalu DEAF, dążyły do podkreślenia roli sztuki i technologii w transformacji społecznych i kulturowych krajobrazów. www.transmediale.de
7 May 2009, 11:00-14:00
Ewa Rewers
Connections of the 20th and 21st century cities with visual arts and new technologies have been so dense that, any effort to “extricate” the city from the global inter-media network in a nostalgic detour to the nature, to the urban agora and immediate community of experience, leads to strengthen and refine that network. The technological, post-romantic, and dystopic vision of urbanity has been shaped primarily by videosphere, i.e. media technologies that provide global audiences with more and more perfect images of urban catastrophe. Jean Baudrillard wrote that in the 21st century the combination of the masses, the media and terrorism has put our expanding and expansive civilization in real danger of imploding. On the other hand however, Expanded City, as a philosophical and technological concept, compels us to reconsider our idea of the contemporary city. Like the Expanded Cinema notion that had introduced new entries to the cinematographic vocabulary thus degrading those already existing such as fiction, drama, or realism, the Expanded City concept may invalidate some notions from the urban studies language. Even if contrasted with urban sprawl and spread between development of increasingly refined surveillance devices on the one hand, and the communication tools used by urban activists on the other, it still primarily remains a space of an experiment of yet unknown magnitude. Ewa Rewers – philosopher and culture theorist, professor, research director of the City Culture Department in the Institute of Cultural Studies at Adam Mickiewicz University, Poznań. She deals with issues of contemporary cultural spaces – mainly urban. She is an author of books such as Społeczna świadomość językowo-artystyczna [Social Linguistic-artistic Awareness], Language and Space: The Poststructuralist Turn in the Philosophy of Culture [Język i przestrzeń w poststrukturalistycznej filozofii kultury], Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta [Post-polis. Introduction to the Philosophy of a Postmodern City]. She is a Joachim Sauter
The impact of new media on architecture and on public space, a presentation of student’s Since the early 1980s, he has been working as a media artist and designer. From the beginning, Joachim Sauter has focussed on digital technogies and is experimenting how they can be used to express content, form, and narration. Fuelled by this interest, he founded ART+COM in 1988 together with other artists, designers, and scientists. Their goal was to practically research this new up-and-coming medium in the realm of art and design. Until now, he is working in this interdisciplinary environment. In the course of his work he was invited to participate on many exhibitions (beside others he showed his work at Ars Electronica Linz, Centre Pompidou Paris, Stejdilik Museum Amsterdam, Museum for Contemporary Art Sidney, Venice Biennial…), and he received several awards (like the Ars Electronica Interactive Award, the Los Angeles Interactive Media Award, the Prix Pixel INA, the British Academy for Film and Television Interactive Award, the German Design Award and the Swiss Design Award). Since 1991 he is full professor for New Media Art and Design at the University of the Arts, Berlin and since 2001 adjunct professor at UCLA, Los Angeles. www.artcom.de Grzegorz Piątek + Jarosław Trybuś
When at the beginning of 2008 we were preparing exhibition The Afterlife of Buildings. Hotel Polonia for the 11. Venice Architecture Biennale, no one could presume what kind of revaluation would occur in a a year or so. Some of our ironic forecasts have come true, evidencing fragility of the contemporary architecture’s foundations. We are witnessing a demise of stars, cancellations of spectacular and speculative projects, surprising changes in buildings’ and public spaces’ functions. However we do not pretend to be prophets. Quite to the contrary, we criticise futurology as such. Hence this call for acceptance of the uncertain. Since the times of Vitruvius architecture has been a depositary of durability, but today durability is becoming a handicap. Science, arts, and technology strive for mobility, flexibility, miniaturisation, virtualisation, and dematerialisation. Whereas architecture, hampered with architects’ and investors’ egos and still alive postulate of durability, seems to be getting more and more languid. A hundred years ago architecture had shed the costume of decoration. Perhaps it’s time to shed the appearances of durability, which is a delusion and ballast? Why to create a hard architecture in the soft world of perishability? If not durability, then what? Lessons from nomads and slum Jarosław Trybuś (1976), an art historian, architecture critic, graduate of Adam Mickiewicz University in Poznań. He addresses the issues of unrealised architecture (original series of lectures, in progress Ph. D. dissertation and book Warszawa niezaistniała. Niezrealizowane projekty dla Warszawy w 20-leciu międzywojennym [“Warsaw that has not come into being. Unrealised projects for Warsaw 1918-1939”] and an exhibition of unrealised sacral architecture). A staff member of Stefan Starzyński Institute and contributor to architectural and cultural magazines. A co-author of the following selected works: Przewodnik po warszawskich blokowiskach [A Guide to Warsaw Housing Projects] (to be published in 2009), Atlas architektury Poznania [Atlas Of Poznań Architecture] (2008), an alternative guide to Warsaw Notes from Warsaw (2007, and Od Zamku do Browaru. O architekturze Poznania ostatnich stu lat [From the Castle to the Brewery. On Poznań Architecture of the Last One Hundred Years] (2005). Grzegorz Piątek (1980), an architecture critic, graduate of the Department of Architecture of Warsaw University of Technology, since 2005 an editor at „Architektura-Murator” monthly, author of articles on architecture, design, and city. Author of texts in books Stadion X. Miejsce, którego nie było [The X Stadium. A Nonexistent Place] (2008), Wallpaper City Guide to Warsaw (2008), Notes from Warsaw (2007). Coordinator of the architectural part of Polska!Year – a Polish cultural season in the UK (2009-2010) and a co-curator of a contemporary Polish architecture exhibition at The Royal Institute of British Architects (opening in October 2009)
8 May 2009, 11:00-14:00
Minna Tarkka
The talk addresses the issues of media democracy, locality and access within media art – a tradition that could be labeled “art and public access”. In 1960’s video artists envisioned a situation where artists and citizens could broadcast live over the cable tv network, and some of the original artist-led public access initiatives such as Paper Tiger Television are still active. Since 1990’s also net artists and activists – eg. the Danish Superchannel.org collective – have created platforms for media produced by local and translocal groups. New technologies such as social and ubiquitous media place these traditions again in a new context. The current urban environment can best be understood as a Hertzian space, where media channels and frequencies create a new dimension to the configuration of public and private spaces. Locative media and urban screens are some of the artistic responses to this sociotechnical condition. In this tradition of art and public access, there are several questions in need of reflection and analysis. How is locality represented in the global net? How should artists negotiate working with technologies and communities? What space for maneuver is there between commercial and instrumental interests? These questions will be discussed with resonance to practical experiences from the M2HZ urban tv project in Helsinki. Minna Tarkka is a researcher, critic and educator of media arts and design, producer and director of m-cult, centre for new media culture in Helsinki, which she co-founded in 2000. Her areas of expertise are in cultural and social approaches to new media and technology, participatory media and media politics. As a senior researcher in the National Consumer Research Centre´s Users as collaborators project (2002-03), she focused on practices in new media culture. At m-cult, she has been responsible for developing and coordinating several research projects, including the Urban Spaces and Experience Design project (Finnish Academy and the Arts Council of Finland 2005-07), recently been active in building up collaborative production models for the M2HZ urban tv channel. www.m-cult.org www.m2hz.net Edwin Bendyk
City – an anthropological space filled with a dense grid of communication streams. Bodies, thoughts and symbols move, collide, bounce off each other, unite in larger wholes, divide into enemy fragments, fight. It is just life throbbing in all dimensions of the social space. A sympathetic city, i.e. a city that commiserates, lives together with its residents; it lives on their intelligence and adjusts its structure to the urban collectives’ communication needs. A sympathetic city listens intently to the content and structure of multidimensional social communication, using available codes and techniques for the purpose. Analysis of mobile phone network signals may provide fascinating images of moving urban crowds, which is perfectly illustrated by UrbanMobs application. Street cameras may be used for surveillance, but they may also provide knowledge about the social mobility structure and at the same time may stimulate social mobilisation against the authorities’ interference. A sympathetic city is at the same time a process and a project of mutual, dynamic adjustment of the urban and social spaces. Edwin Bendyk (born 1965), a journalist (Polityka weekly), writer – author of books Zatruta studnia. Rzecz o władzy i wolności [Poisoned Well. A Study of Authority and Freedom] and Antymatrix. Człowiek w labiryncie sieci [Antimatrix. A Man in the Network Labyrinth], a university teacher at Collegium Civitas and Centre of Social Sciences of The Polish Academy of Sciences. A member of the Main Panel of the National Programme Foresight Polska 2020. He writes blogs Antymatrix and Makroskop. He is now working on book Miłość, wojna, rewolucja [Love, War, Revolution]. He also writes for Krytyka Polityczna, Przegląd Polityczny, and Piktogram. Stephen Kovats
With the desire to move artistic expression ‘out front’ into the urban sphere with media and interactive facades, large-scale projections and the simulations of community meshing projects, the realm of the city has rapidly become one of the major platforms for digital art. Where one may regard public space as a new terrain for the expansion and development of digital art the competition for a space of expression is forcing the reduction of the architectonic presence of the city to commercial and applied interests. What emerges is a poetically volatile space between advertisement and autonomy where the rules of interaction, intervention and open expression are now beginning to be defined, questioned and challenged. Digital, electronic and network based arts, perhaps more than ever, need to take advantage of this scenario by making stronger and more radical statements about keeping public space digitally open before the free space binding our perception and urban interaction is lost. Stephen Kovats is the artistic director of Transmediale, Berlin’s festival for art and digital culture. Media researcher and architect. Previously, he was chief program curator at V2_Institute for the Unstable Media, Rotterdam and initiator of the Bauhaus Dessau Foundation’s Electronic Media Interpretation Studio. His interests lay in the dynamic relationships between media, political, and electronic space. His international cross-disciplinary projects, including the Ostranenie Electronic Media Forum, the Archi-tonomy workshops, European Media Art Picnics, and recent editions of the DEAF festival aimed at strengthening the role of art and technology within the transformation of societal and cultural landscapes. www.transmediale.de |
